Η ευεργετική επίδραση που έχει η μουσική στη ψυχική υγεία είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια. Οι επιστήμονες είχαν από παλιά ερωτήματα με το τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλό μας, που επιτρέπει στη μουσική να ασκεί τόσο ισχυρή επίδραση στον ψυχισμό μας και πως μπορεί αυτή η επίδραση να ωφελήσει το σώμα μας.
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως όταν ακούμε αλλά και όταν παίζουμε μουσική, ελαττώνεται η αρτηριακή πίεση, μειώνεται ο καρδιακός παλμός, περιορίζεται το στρες και αμβλύνονται το άγχος και η κατάθλιψη.
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις πως όσοι παίζουν κάποιο μουσικό όργανο έχουν πιο γερό ανοσοποιητικό σύστημα και μεγαλώνοντας διατηρούν πιο οξείες τις νοητικές λειτουργίες τους.
Μία από τις σχετικές μελέτες διεξήχθη σε Πανεπιστήμιο του Καναδά και δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «Trends in Cognitive Sciences». Συμπεριέλαβε ασθενείς οι οποίοι επρόκειτο να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση και οι οποίοι είτε άκουγαν την αγαπημένη τους μουσική, είτε έπαιρναν αγχολυτικά φάρμακα.
Οι ερευνητές ζήτησαν από τους ασθενείς να βαθμολογήσουν το άγχος που ένιωθαν, ενώ τους υπέβαλλαν σε μετρήσεις της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης. Αποτέλεσμα: όσοι άκουγαν μουσική ένιωθαν λιγότερο άγχος και είχαν χαμηλότερη κορτιζόλη απ’ ό,τι όσοι πήραν αγχολυτικά.
Ανάλογα ευρήματα είχαν και μελέτες σε πάσχοντες από καρκίνο, οι οποίοι παρουσίαζαν σημαντική άμβλυνση του άγχους τους όταν άκουγαν μουσική.
Το 2011 μελέτη που διεξήχθη σε Πανεπιστήμιο στην Φινλανδία και δημοσιεύθηκε στη «Βρετανική Επιθεώρηση Ψυχιατρικής» (BJP), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσθήκη μουσικοθεραπείας στη συνήθη αντικαταθλιπτική αγωγή, αυξάνει την επιτυχία των θεραπειών για την κατάθλιψη.
Στη μελέτη αυτή είχαν συμμετάσχει 79 πάσχοντες από κατάθλιψη, ηλικίας 18 έως 50 ετών, οι 33 εκ των οποίων έκαναν κατά μέσον όρο 18 συνεδρίες μουσικοθεραπείας ως συμπλήρωμα της αντικαταθλιπτικής αγωγής τους.
Την ίδια χρονιά δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Neuropsychology» μελέτη του Πανεπιστημίου του Κάνσας, η οποία έδειξε ότι τα μαθήματα μουσικής που κάνει κάποιος στην παιδική ηλικία μπορεί να τον βοηθήσουν να διατηρήσει τις νοητικές του ικανότητες μέχρι τα βαθιά του γηρατειά, ακόμα και αν στο μεσοδιάστημα έπαψε να παίζει το μουσικό όργανο που είχε διδαχθεί στη νιότη του.
Η μελέτη αυτή είχε διεξαχθεί σε 70 υγιείς εθελοντές ηλικίας 60-83 ετών, οι οποίοι επί ένα έως τουλάχιστον δέκα χρόνια έκαναν μαθήματα πιάνου, φλάουτου, κλαρινέτου και άλλων μουσικών οργάνων. Αποτέλεσμα: όσο περισσότερα χρόνια έπαιζαν μουσική οι εθελοντές στα νιάτα τους, τόσο καλύτερα απέδιδαν όταν γέρασαν σε τεστ νοητικών δεξιοτήτων που αφορούσαν την οπτικοχωρική μνήμη, την ονοματοδοσία αντικειμένων και την νοητική ευελιξία (είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται στις νέες πληροφορίες).
Τον Ιανουάριο του 2013 δημοσιεύθηκε ολλανδική μελέτη που έδειξε ότι η ενασχόληση με ένα μουσικό όργανο ωφελεί το καρδιαγγειακό σύστημα.Όπως γράφουν στην «Ολλανδική Επιθεώρηση Καρδιάς» (NHJ) επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Leiden, μελέτησαν 53 εθελοντές, ηλικίας 18-30 ετών, οι 25 εκ των οποίων ήταν μουσικοί. Όλοι οι νεαροί είχαν παρόμοια χαρακτηριστικά (λ.χ. ύψος, βάρος, κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ, επίπεδο φυσικής δραστηριότητας), με εξαίρεση φυσικά τη μουσική. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αρτηριακή πίεση των μουσικών ήταν σημαντικά χαμηλότερη από αυτήν των συνομηλίκων τους που δεν έπαιζαν μουσική, ενώ και ο καρδιακός παλμός τους «έτεινε να είναι πιο χαμηλός».
Στο ίδιο μήκος κύματος, μελέτη του Πανεπιστημίου του Λονδίνου που δημοσιεύθηκε το 2012 στο επιστημονικό περιοδικό «Perspectives in Public Health», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ηλικιωμένοι που παίζουν μουσική αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα ευεξίας απ’ ό,τι οι συνομήλικοί τους που ασχολούνται με άλλα χόμπι.
Και πάλι το 2012, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nutrition» μία άλλη συνδυασμένη ανάλυση προγενέστερων μελετών, που έδειξε ότι η μουσική μπορεί να ωφελήσει τους πάσχοντες από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, τα πρόωρα βρέφη, την λειτουργία του πεπτικού και του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς και την αντίληψη του πόνου.
Οι παραπάνω έρευνες αναδεικνύουν την ευεργετική επίδραση που μπορεί να έχει η μουσική στην υγεία μας.
