Επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού (μπούλινγκ) στην υγεία του παιδιού

Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει στην Ελλάδα το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, καθώς η χώρα βρίσκεται στις πρώτες χώρες της Ευρώπης με τα υψηλότερα ποσοστά μαθητών που εμπλέκονται σε περιστατικά bullying (μπούλινγκ). Συγκεκριμένα βρίσκεται μεταξύ των τεσσάρων πρώτων χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά σχολικού εκφοβισμού μαζί με τη Λιθουανία, την Εσθονία και τη Λετονία.

Ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να έχει αρκετές συνέπειες για την υγεία ενός παιδιού όπως διαπιστώνεται και σε πρόσφατη μελέτη από το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ. Η συγκεκριμένη έρευνα αναφέρει ότι τα παιδιά που υφίστανται συνεχή εκφοβισμό στο σχολείο, εμφανίζουν την πιο επιβαρημένη υγεία τα επόμενα χρόνια, καθώς οι ψυχοσωματικές συνέπειες συσσωρεύονται διαχρονικά.

Η μελέτη δείχνει για πρώτη φορά ότι το συνεχώς επιδεινούμενο πρόβλημα του εκφοβισμού- «μπούλινγκ» μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχική, τη νοητική και τη σωματική υγεία του παιδιού σε βάθος χρόνου και όχι μόνο βραχυπρόθεσμα, ιδίως αν το παιδί πέφτει συστηματικά θύμα λεκτικής και σωματικής βίας εκ μέρους άλλων παιδιών.

Οι ερευνητές που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής “Pediatrics”, μελέτησαν σχεδόν 4.300 μαθητές δημοτικού και γυμνασίου και διαπίστωσαν ότι περίπου το 30% έπεφταν θύμα εκφοβισμού, σε διαφορετικό βαθμό, στο σχολείο (σπρωξιές, ξυλοδαρμός, βρισιές κ.α.).

Η έρευνα (που δεν συμπεριέλαβε το μπούλινγκ στο διαδίκτυο) αξιολόγησε τη σωματική και ψυχική υγεία όλων των παιδιών και βρήκε ότι όσα ποτέ δεν είχαν υπάρξει θύματα εκφοβισμού, ήταν τα πιο υγιή από ψυχολογική άποψη. Όμως ακόμα και τα παιδιά που κάποτε πριν από πολλά χρόνια, είχαν υποστεί τον εκφοβισμό, αλλά όχι πρόσφατα, συνέχιζαν να εμφανίζουν ψυχικά τραύματα, αν και όχι στον ίδιο βαθμό με όσα παιδιά συνέχιζαν χωρίς διακοπή να βιώνουν τέτοια βία.

Τα παιδιά που ήταν θύματα συνεχούς εκφοβισμού σε όλες τις τάξεις του σχολείου, ήταν αυτά με τη μεγαλύτερη επιδείνωση της ψυχικής και νοητικής τους υγείας σε βάθος χρόνου, καθώς δεν ένιωθαν καλά με τον εαυτό τους, είχαν χαμηλή αυτοεκτίμηση και τάση για κατάθλιψη.

Κατ’ εξοχήν στην ομάδα κινδύνου για να πέσουν θύματα σχολικού εκφοβισμού, είναι παιδιά παχύσαρκα, με κάποια κινητική, ή άλλη αναπηρία, καθώς και τα συνεσταλμένα και εσωστρεφή παιδιά.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το πρώτο βήμα για τους γονείς είναι μέσω του διαλόγου να καταφέρουν να πείσουν το παιδί τους να μιλήσει ανοιχτά για το πρόβλημά του. Οι γονείς επίσης πρέπει να έχουν το νου τους για τυχόν σωματικά σημάδια, όπως γρατζουνιές, ή μώλωπες στο σώμα του παιδιού τους (ιδίως στα μικρότερης ηλικίας), καθώς και για ξαφνικές αλλαγές στη συμπεριφορά του, όπως να μη θέλει να πάει σχολείο, να δείχνει αγχωμένο, φοβισμένο, ή λυπημένο.

Στη συνέχεια θα πρέπει να απευθυνθούν στους εκπαιδευτικούς του σχολείου οι οποίοι οφείλουν να είναι ενημερωμένοι για την αντιμετώπιση περιστατικών μπούλινγκ. Η καταπολέμηση όμως τέτοιων φαινομένων αφορά τη συνολική παιδεία μίας κοινωνίας και είναι υπόθεση όλων.

σχολικός εκφοβισμός - μπούλινγκμπούλινγκ