Κυκλοφορούν αλήθειες, αλλά και αρκετοί μύθοι, για το κρύο, δηλαδή για τις χαμηλές θερμοκρασίες, κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες, όπως αναφέρονται στη συνέχεια.
- Το κρύο προκαλεί κρυολόγημα και πνευμονία
ΛΑΘΟΣ. Η επίδραση που έχει το κρύο είναι έμμεση και όχι άμεση στις αναπνευστικές λοιμώξεις. Το κοινό κρυολόγημα οφείλεται σε ιούς (περισσότερους από 200, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης και Ασθενειών των ΗΠΑ) και όχι στο κρύο. Η άμεση επίδραση του κρύου στον άνθρωπο μπορεί να προκαλέσει κρυοπαγήματα στα άκρα του σώματος, αλλά δεν προκαλεί πνευμονίες. Έμμεσα όμως η επίδραση του κρύου στις κινήσεις του κροσσωτού επιθηλίου των πνευμόνων μειώνει την ικανότητά του να καθαρίζει την περιοχή. Ακόμα, όταν υπάρχει κρύο, τα σταγονίδια από τον βήχα και το φτάρνισμα διατηρούνται περισσότερο χρόνο στον αέρα, γεγονός που ευνοεί τη μετάδοση των λοιμώξεων.
- Το κρύο ρίχνει την άμυνα του οργανισμού
ΣΩΣΤΟ. Έχει διατυπωθεί η επιστημονική άποψη ότι το κρύο, μέσω της περιφερικής αγγειοσύσπασης που προκαλεί, μειώνει την τοπική άμυνα του οργανισμού (π.χ. στο ρινικό βλεννογόνο) και ευνοεί τις ιώσεις.
- Η παραμονή σε ζεστό περιβάλλον βοηθά στην ανάρρωση από τις λοιμώξεις
ΣΩΣΤΟ. Έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι το στρες από το κρύο καταπονεί τον οργανισμό, επηρεάζει τη λειτουργικότητα του επιθηλίου και παρατείνει τη νόσηση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι όσοι πάσχουν από κοινές ιώσεις της εποχής και προστατεύονται από το κρύο και την κούραση γίνονται καλά μία έως δύο ημέρες νωρίτερα σε σύγκριση με όσους δεν το κάνουν.
- Το κρύο αυξάνει τις καύσεις του οργανισμού
ΛΑΘΟΣ. Σε μια μελέτη στο Μέριλαντ των ΗΠΑ οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι σωματικές διεργασίες που σχετίζονται με τον μεταβολισμό του λίπους επιβραδύνονται όταν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες. Στα συμπεράσματα της ίδιας μελέτης αναφέρεται ότι όταν γυμναζόμαστε στο κρύο αυξάνεται αρχικά ο όγκος του αέρα που εισπνέουμε και εκπνέουμε, αλλά ύστερα από λίγη ώρα ο όγκος αυτός επιστρέφει στα φυσιολογικά επίπεδα. «Οι περισσότεροι δε χρειαζόμαστε αύξηση των θερμίδων το χειμώνα». «Μόνο οι πολύ αδύνατοι και όσοι εργάζονται στην ύπαιθρο πρέπει να προσθέσουν θερμίδες στα γεύματά τους κατά τις κρύες ημέρες», δήλωσαν οι ερευνητές.
- Υπάρχει αλλεργική αντίδραση στο κρύο
ΣΩΣΤΟ. Ορισμένοι άνθρωποι εμφανίζουν αλλεργία κατά την έκθεση στο κρύο και εμφανίζουν κόκκινα επάρματα (εξογκώματα) στο δέρμα τους με αποτέλεσμα να μοιάζει σαν γεωγραφικός χάρτης. Είναι η κνίδωση (ουρτικάρια) εκ κρύου, η οποία οφείλεται σε διαταραχή των αιμοσφαιρινών στους ανθρώπους αυτούς. Όσοι εμφανίζουν αλλεργία θα πρέπει να αποφεύγουν να βγαίνουν τα πολύ κρύα βράδια, να παίρνουν προφυλάξεις στο κρύο, όπως ειδικά ρούχα με κουκούλα και να επισκέπτονται δερματολόγο.
- Όταν κάνει κρύο, δεν πρέπει να ασκούμαστε
ΛΑΘΟΣ. Οι υγιείς και νέοι μπορούν να συνεχίσουν να ασκούνται συστηματικά και το χειμώνα όσο και τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου. Χρειάζονται μόνο ορισμένες προφυλάξεις: Εάν ασκείσθε σε εξωτερικό χώρο, να αποφεύγετε τις πολύ πρωινές και βραδινές ώρες και να καλύπτετε καλά τις μεγάλες επιφάνειες του σώματος (χέρια, πόδια, στήθος). Εάν ασκείσθε σε εσωτερικό χώρο, να μη βγαίνετε αμέσως έξω μετά την άσκηση. Μόνον οι καρδιοπαθείς και οι ηλικιωμένοι προτείνεται να μένουν σπίτι τις ημέρες με πολύ κρύο.
- Τα παιδιά αντέχουν περισσότερο στο κρύο από τους μεγάλους
ΛΑΘΟΣ. Τα μικρά παιδιά έως πέντε ετών, και ιδιαίτερα έως τριών, είναι πιο ευάλωτα στο κρύο, γιατί το ανοσολογικό σύστημά τους ακόμα αναπτύσσεται. Τα παιδιά όλων των ηλικιών θα πρέπει να φορούν αδιάβροχο μπουφάν, ή παλτό που να διαθέτει αδιάβροχη κουκούλα και δεν πρέπει να μένουν με βρεγμένα ρούχα.
- Το κρύο είναι επικίνδυνο για την καρδιά
ΣΩΣΤΟ. Σε μελέτες βρέθηκε ότι ο μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων από οξύ έμφραγμα είναι κατά περίπου 32% μεγαλύτερος το χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι. Στις ηλικίες μάλιστα άνω των 70 ετών, οι θάνατοι το χειμώνα από καρδιά ήταν διπλάσιοι σε σχέση με το καλοκαίρι. Αύξηση παρουσιάζουν και τα εγκεφαλικά επεισόδια τους κρύους μήνες (υπολογίζεται κατά 20%-25%).
- Τα οινοπνευματώδη ποτά μάς βοηθούν να αντιμετωπίσουμε το κρύο
ΛΑΘΟΣ. Η χρήση, και πολύ περισσότερο η κατάχρηση, αλκοόλ πριν από την έκθεση στο κρύο, με την επακόλουθη αγγειοσύσπαση που προκαλεί το ποτό, μπορεί να προκαλέσει μεγάλη απώλεια θερμότητας με καταστροφικά αποτελέσματα για την καρδιά και τα αγγεία. Συνιστάται λοιπόν να μην καταναλώνεται υπερβολική ποσότητα αλκοόλ τις κρύες ημέρες.
- Το δέρμα χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση τις κρύες ημέρες
ΣΩΣΤΟ. Να πλένετε το δέρμα με ζεστό νερό. Να στεγνώνετε το πρόσωπο με βαμβακερή πετσέτα και με διακεκομμένο τρόπο. Να χρησιμοποιείτε στο πρόσωπο και στα χέρια ενυδατικές κρέμες. Αν υπάρξει δερματολογικό πρόβλημα να ζητάτε τη συμβουλή του δερματολόγου.