Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες τα Χριστούγεννα είναι η πιο πιθανή εποχή του χρόνου να εμφανιστεί κατάθλιψη, κάτι που συνοδεύεται και από υψηλά ποσοστά αυτοκτονίας.
Η κατάθλιψη την περίοδο των Χριστουγέννων μπορεί να προκληθεί από ένα πλήθος παραγόντων, όπως απώλειες, αποτυχίες και μοναξιά. Οι άνθρωποι που είχαν θανάτους στην οικογένεια, έχουν βιώσει διαζύγιο, ή έχουν έντονα οικονομικά προβλήματα είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη.
Οι ημέρες των εορτών και ειδικά τα Χριστούγεννα, με την αλλαγή του πλαισίου και των καθημερινών συνηθειών, την κίνηση, τον καταναλωτισμό, τις προετοιμασίες, λειτουργούν πολλές φορές ιδιαίτερα στρεσογόνα και μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη.
Συχνά επίσης κατάθλιψη τα Χριστούγεννα προκαλεί η έλλειψη ενός στενού οικογενειακού, ή φιλικού περιβάλλοντος για να μοιραστεί κανείς μαζί του τις ημέρες των γιορτών. Η μοναξιά βιώνεται ιδιαίτερα έντονα αυτές τις μέρες, που παραδοσιακά είναι αφιερωμένες στην οικογένεια και στους αγαπημένους ανθρώπους.
Μερικές φορές οι άνθρωποι έχουν την τάση να παθαίνουν κατάθλιψη μόνο γύρω από τις διακοπές. Ωστόσο, εκείνοι που δεν έχουν προφανή «λόγο» αισθάνονται ακόμα χειρότερα και λιγότερο συχνά ζητούν βοήθεια, σε σύγκριση με εκείνους, που έχοντας πρόσφατο, ή παλαιότερο σημαντικά δυσάρεστο βίωμα, «δικαιολογούν» την κατάθλιψη τους.
Η έναρξη της Χριστουγεννιάτικης κατάθλιψης μπορεί να εκδηλωθεί με πολλές μορφές. Μπορεί απλά να αρχίσει με την αίσθηση της κούρασης και των διαταραχών στον ύπνο. Μπορεί επίσης να υπάρξουν διαταραχές στη συμπεριφορά (π.χ. μελαγχολία, συχνοί καυγάδες, μη διάθεση επικοινωνίας με άλλους ανθρώπους). Η αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι ένα ζωτικής σημασίας βήμα για την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας.
Η τήρηση των καθημερινών υγιεινών συνηθειών σχετικά με τη διατροφή, τη σωματική άσκηση και τον ύπνο βοηθά στη διατήρηση της φυσικής κατάστασης, στην αντιμετώπιση του αυξημένου στρες και στην πρόληψη της κατάθλιψης. Προσοχή πρέπει επίσης να υπάρξει στα έξοδα, στις καταχρήσεις και στο υπερβολικά φορτωμένο πρόγραμμα. Η επαφή με ανθρώπους, που πραγματικά επιθυμούμε να έχουμε, τις ημέρες των Χριστουγέννων μετριάζει τα αρχόμενα συμπτώματα κατάθλιψης.
Αν δεν υπάρχει δυνατότητα να είμαστε με αγαπημένα πρόσωπα και φοβόμαστε να περάσουμε τα Χριστούγεννα μόνοι μπορούμε για παράδειγμα να συμμετέχουμε εθελοντικά σε φιλανθρωπικά προγράμματα. Αν η ψυχολογική πίεση που αισθάνεται κάποιος είναι μεγάλη, θα πρέπει να ζητήσει τη βοήθεια ειδικών.
Όσοι δεν αντιμετωπίζουν κατάθλιψη δε θα πρέπει να ξεχνούν ανθρώπους (π.χ. ηλικιωμένους, μοναχικούς), που αυτή την περίοδο έχουν αυξημένη ανάγκη για ανθρώπινη επαφή. Μη ξεχνάμε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι πιθανόν στη ζωή τους να αντιμετωπίσουν μία δύσκολη κατάσταση. Τις εορταστικές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, ένα τηλεφώνημα, μία καλημέρα, ακόμη και ένα απλό χαμόγελο, μπορεί να κάνουν τη διαφορά.
